Periyodik Kontrolü Yapmaya Yetkili Kişi Kimdir?
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği ve Yönetmelikte yapılan değişiklikler sonucunda yetkili kişi tarifi daha çok netleşmiştir. 2022 yılının bu son günlerinde güncel olarak yürürlükte olan yönetmeliklere göre iş ekipmanlarına dair alınan temel eğitim ile Ekipnet sisteminde kalıcı kayıt numarası olan kişiler periyodik kontrolleri yapabilmektedirler. Temel eğitimi almak ve kalıcı (K harfi ile başlayan) kayıt numarasına sahip olmanın ön şartı yönetmelikte aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
Elektriksel Ölçümler için; elektrik mühendisleri, elektrik-elektronik mühendisleri ve elektrik eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ile elektrik tekniker veya yüksek teknikeri mezunu olmak gereklidir. Temel eğitimi aldıktan sonra elektriksel ölçüm ve kontrolleri gerçekleştirebilmektedirler.
Elektriksel ölçümün kapsamı; elektrik tesisatı, topraklama tesisatı, yıldırımdan korunma (paratoner) tesisatı, akümülatör, transformatör, jeneratör, katodik koruma, yangın algılama ve ihbar sistemi gibi zayıf akım elektrik sistemleri ve ile benzeri ilgili elektrik tesisatı kontrolleri yer almaktadır.
Kaldırma Ekipmanları için; makine mühendisi, mekatronik mühendisi, makine veya metal bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine teknikeri veya yüksek teknikeri mezunu olmak gereklidir. Temel eğitimi aldıktan sonra kaldırma ekipmanlarının periyodik kontrollerini gerçekleştirebilmektedirler.
Kaldırma ekipmanı kapsamı; forklift, kule vinç, mobil vinç, araç kaldırma lift, kaldırma platformları, inşaat asansörleri, yürüyen merdiven-bant, konveyör sistemi vb. bir yükün kaldırılması ve/veya iletilmesi için kullanılan her türlü iş ekipmanıdır.
Basınçlı kaplar için; makine mühendisi, mekatronik mühendisi, metalurji ve malzeme mühendisi, makine veya metal bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine teknikeri veya yüksek teknikeri mezunu olmak gereklidir. Temel eğitimi aldıktan sonra basınçlı kapların periyodik kontrollerini gerçekleştirebilmektedirler.
Basınçlı kapların kapsamı; basınçlı hava tankı, kalorifer kazanı, hidrofor-genleşme tankı, boyler, boyama kazanı vb. basınç altında çalışan (genel yaklaşım 0,5 bar’ın üzerindeki basınçlarda çalışan ekipmanlar) ekipmanlardır.
Yangından Korunma Sistemleri için; makine mühendisi, mekatronik mühendisi, makine veya metal bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine teknikeri veya yüksek teknikeri mezunu olmak gereklidir. Temel eğitimi aldıktan sonra yangından korunma sistemlerinin periyodik kontrollerini gerçekleştirebilmektedirler.
Yangından korunma sistemi kapsamı; pompa dairesi, yangın dolabı, sprinkler sistemi, hidrant ve dolap sistemi, temiz gazlı söndürme sistemi, köpüklü söndürme sistemi vb. yangına müdahale araçlarının tamamıdır.
Yapı iskeleleri için; inşaat mühendisi, makine mühendisi, inşaat, yapı, makine veya metal eğitimi mezunu teknik öğretmenler ya da inşaat tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından, gemi inşası ile gemi bakım ve onarım işlerinde gemi inşaat ve gemi makineleri mühendisleri ve gemi teknikerleri mezunu olmak gereklidir. Temel eğitimi aldıktan sonra iskelelerin periyodik kontrollerini gerçekleştirebilmektedirler.
Tezgahlar için; makine mühendisliği, mekatronik mühendisliği, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenlik, makine tekniker veya yüksek teknikerliği bölümü mezunu olmak gereklidir. Temel eğitimi aldıktan sonra tezgahların periyodik kontrollerini gerçekleştirebilmektedirler.
Tezgahların kapsamı; presler, torna tezgâhı, ağaç işleme tezgâhı, freze tezgâhı, soğuk metal presler, hareketsiz metal taşlama makinesi, şerit testere (ağaç-gıda işleme makinesi), işleme merkezleri, delme makinesi, giyotin makinesi vb. tezgâh ve işleme merkezleridir.
Endüstriyel raf ve kapılar için; makine mühendisliği, mekatronik mühendisliği, inşaat mühendisliği, inşaat, makine ve metal bölümü mezunu teknik öğretmenlik, inşaat veya makine tekniker veya yüksek teknikerliği bölümü mezunu olmak gereklidir. Temel eğitimi aldıktan sonra endüstriyel raf ve kapıların periyodik kontrollerini gerçekleştirebilmektedirler.
İş makineleri için; makine mühendisliği, mekatronik mühendisliği, makine ve metal bölümü mezunu teknik öğretmenlik, makine tekniker veya yüksek teknikerliği bölümü mezunu olmak gereklidir. Temel eğitimi aldıktan sonra iş makinelerinin periyodik kontrollerini gerçekleştirebilmektedirler.
İş makinelerinin kapsamı; sondaj makinaları, çekici dozer, yükleyiciler, hidrolik kazıyıcılar, greyderler, toprak ve çöp sıkıştırıcılar, yol düzeltme makineleri vb. iş makineleridir.
2022 yılında yayınlanan yönetmelik temel eğitimden sonra modül eğitimlerin getirileceği konusunda bilgiler içermektedir. Geniş kapsama sahip periyodik kontrol alanları çeşitli modül eğitimleri başlığı altında toplanarak yetkilendirmeler yapılacaktır. Bu yetkilendirme aşamaları yazılı ve uygulamalı mülakatları içerecek kapsamlı bir eğitim ve sınav içereceği beklenmektedir. Böylece daha yetkin ve etkili periyodik kontrollerin yapılabilmesi için insan kaynağının niteliğinin artırılması sağlanacaktır.
FQC standard olarak yeni gelişmeleri ve teknolojileri takip ederek sürecin daha nitelikli ilerlemesi, sektörün gelişmesi için katkı sunmaya devam edeceğiz.
Saygılarımızla …