Avrasya Ekonomik Birliği topraklarında ürünlerin ithalatı ve satışı için EAC Belgelendirilmesi dışında kalan ürünlerin GOST-R ile sertifikalandırılması gerekmektedir. GOST-R Belgelendirmesi yapılacak ürünlerin başvuru kapsamında müşteri firmadan talep edilecekler aşağıdaki gibidir;
Uluslararası ticarette ürünlerin tanımını ve ayrımını yapmak amacıyla kullanılan dünyanın farklı yerlerinde üretilen ürünler için detaylı bilgiye ulaşmayı sağlayan bir cetvel şeklinde olan 12 haneli koddan meydana gelen Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonuna GTIP denmektedir.
GOST-R SERTİFİKASI NEDİR?
GOST-R kelime anlamı olarak incelendiğinde; ‘Gost’ kelimesinin Rusçada norm anlamına gelmektedir. R harfi ise Rusya’yı temsil etmektedir.
Rusya Güvenlik Sertifikası, Rusya Kalite Sertifikası veya Rusya Gümrük Sertifikası olarak da bilinen GOST-R Belgesi, Türkiye Cumhuriyetindeki üretici firmaların, Rusya başta olmak üzere, Avrasya Ekonomi Birliği ülkelerine yapacağı ihracat faaliyetlerinde; Rusya’daki alıcı firmaların ise ithalat faaliyetlerinde kullanılacak olan belge türüdür.
Yaşam ve sağlık için tehlikeli ürünlerin satışını, ürünlerin kalitesini kontrol etmek ve ürünlerin dünya pazarında rekabet edebilirliğini sağlamak için yerli işletmelerin ve girişimcilerin uluslararası ekonomik, bilimsel ve teknik işine katılım koşullarını yaratmak ve ürünlerin uygunluğunun belgelendirilmesini amaçlamaktadır.
GOST-R SERTİFİKASI ZORUNLULUĞU
Gümrük Komisyonu, Gümrük teknik düzenlemelerine tabi olan ürünler için bu düzenlemeler kapsamında 15 Mart 2015 tarihinden sonra zorunlu GOSTR, GOSTB ve GOSTK sertifikaları ve deklarasyonları geçersiz sayılmıştır. Zorunlu GOSTR Sertifikasına tabii tutulan ürünler EAC Sertifika sistemi yürürlüğe girdikten sonra EAC kapsamına geçti dolayısıyla zorunlu GOSTR Sertifikası yürürlükten kalktı. Bunun dışında kalan bazı inşaat ürünleri, şarjlı piller gibi ürünler hala Gönüllü GOST R belgelendirmesine tabi tutulmaktadır ve EAC Sertifikası veya Deklarasyonu çıkarılamaz.
Zorunlu belgelendirme listesinde yer almayan ürünler için isteğe bağlı uygunluk sertifikası çıkarttırılabilir. Gost R sertifikasının zorunlu alınması gereken ürün ve hizmetlere sarı renkte sertifika, istek üzerine alınması gereken ürün ve hizmetler için ise mavi renkte sertifika verilmektedir.
Gost R sertifikası, ürünlerin Rusya Devleti tarafından akredite edilmiş laboratuarlarda test edilerek ve test protokolüne istinaden devlet tarafından akredite edilmiş sertifika merkezleri tarafından verilmektedir. Eğer ürün ve hizmetlerin GOST-R uygunluk belgelendirilmesinden hariç Yangın ve Hijyen belgelendirilmesi zorunlu ise, Rusya MÇS Bakanlığı 08 Temmuz 2002y. No:320 “Yangın belgelendirilmesi için zorunlu olan ürünler” ve Rusya Devleti Hijyen standartları 15 Ağustos 2002y. No:325 “Hijyen belgelendirilmesi için zorunlu olan ürünler” kanunlarına istinaden önce Hijyen ve Yangın belgeleri alındıktan sonra GOST-R kalite belgesi verilmektedir.
GOST-R SERTİFİKASININ GEÇERLİ OLDUĞU ÜLKELER
GOST-R belgesinin Rusya Federasyonu başta olmak üzere, doğu ülkelerinin çoğunda geçerliliği bulunmaktadır. GOST-R Belgesinin geçerli olduğu ülkeler aşağıdaki gibidir;
Rusya, Belarus, Özbekistan, Moldova, Azerbaycan, Kazakistan, Ermenistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan
GOST-R SERTİFİKA ÇEŞİTLERİ
Rusya Federasyonu’na ihraç edilecek bir parti mal için bir kereye mahsus olarak alınabileceği gibi, 1 yıllık ve 3 yıllık süreler için de alınabilmektedir. Geçerlilik süresine göre sınıflandırılmaktadır;
Tek Seferlik (Parti) GOST-R Sertifikası
Bu sertifika için ithalatçı bir Rus şirket gerekmektedir. Bu şirket sizden sözleşme ile mal alırsa aldığı malları bu sertifika ile satabilir. Bu sertifika yalnızca tek sefer için, miktarı ve cinsi belirlenmiş ürünler içindir. Ek olarak parti bazında GOST-R sertifikası talebi yapıldığında, yetkili firma, numune alma ve inceleme aşamasını erteleyerek sadece teknik dokümanların incelenmesiyle, üretici firma için resmi bir mektup oluşturarak ürünlerin gümrük geçişini sağlayıp süreci hızlandırabilir. Daha sonra yapılan numune laboratuvar testleri ile de GOST-R sertifikanızı edinebilirsiniz. Tek seferlik GOST-R sertifikası ile ilgili bilmeniz gereken bir diğer nokta ise, bu belgenin sadece ithalatçı bir Rus firması adına düzenlenebildiğidir.
1 Yıllık Seri Üretim GOST-R Sertifikası
Uzman ziyareti yapılmadan sadece numune ve dokümanların yeterli olduğu 1 yıl geçerli sertifikadır. Rusya Federasyonu’na ithalatı gerçekleştirecek olan ürün ve/veya ürünleri ithal edecek ithalatçı firmanın ihracatçı firma ile yapacağı satış sözleşmesine dayanarak bir yıl süreli kalite (uygunluk) sertifikası alabilmektedir. Geçerlilik süresi 1 yıl olan kalite sertifikalarını her yıl yenilemek gerekmektedir.
3 Yıllık Seri Üretim GOST-R Sertifikası
3 Yıllık Seri Üretim GOST-R Sertifikası uzman ziyareti zorunlu olan 3 yıllık bir sertifikadır. Rusya Federasyonu’na ihracatı gerçekleştirilecek ürünlerin üretim yerlerine uzmanının gelerek yaptıkları inceleme neticesinde verilen kalite sertifikasıdır. Uygun görüldüğü takdirde kalite sertifikası sadece mal bazında değil, üretim ve fabrika bazında da verilebilmektedir. Süresi 3 yıl olan bu sertifikaya istenildiği kadar değişik ürün çeşidi veya ticari marka eklenebilmektedir.
