Kazanlar

İşletmenin ihtiyaç duyduğu ısı enerjisini sağlamak amacıyla bir akışkanı ısıtarak işletmeye gönderen, basınç altında çalışan sistemlerdir. Basınç altında çalışırlar. Bir yakıt sistemi veya elektrik sistemi ile ısı enerjisini akışkana transfer etme prensibi ile çalışırlar.

Kullandığı akışkana göre tanımlandığı gibi yakıt sistemine göre de alt başlıklar ile tanımlanmaktadır. Örneğin; kullanılan akışkan yağ ise kazan sistemi kızgın yağ, kullanılan akışkan su buhar sistemi ise buhar kazanı, kullanılan akışkan sıcak su ise sıcak su kazanı olarak adlandırılmaktadır.

Tüm güvenlik komponentlerinin çalışıp çalışmadığı kontrol edilmeli. Ayrıca basınç altında güvenli bir şekilde çalıştığını kontrol etmek için basınç testine tabi tutulurlar. Basınç testi sonunda basınç düşümü, sızıntı veya deformasyon olmamalıdır.

Kazanlar

Kazanlar sıcaklık ve basınç altında çalışan ısı üretici ekipmanlardır. Kullanılan akışkanın özelliklerine, yapılışlarına, Kazanın biçim açısına, yanma odasının basıncına göre sınıflara ayrılmaktadır.

Kullanılan akışkanın özelliğine göre;

– Sıcak Su Kazanı

– Kızgın Su Kazanı

– Kızgın Yağ Kazanı

– Buhar Kazanı

Yapılışlarına göre;

Döküm Kazanlar (Dökme dilimli)

Çelik Kazanlar

Kazanın biçim açısına göre;

Yarım Silindirik Kazan

Tam Silindirik Kazan

Prizmatik Paket Kazan

Yanma odasının basıncına göre;

Karşı Basınçlı Kazan

Karşı Basınçsız Kazan

Periyodik kontroller 1973 yılında yayınlanan İş Güvenliği Tüzüğü iş başlamış olup 20.06.2012 tarihinde yayınlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve buna bağlı 25.04.2013 tarihinde yayınlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği il daha detaylı olarak ele alınmıştır. Tüzükte daha önce ele alınmamış konuların genel hatları çizilmiş, periyodik kontrole genel bir bakış ve perspektifle yaklaşılmıştır. Yönetmelik ile birlikte, periyodik kontrole yaklaşım daha profesyonel hale getirilmiş olup bu alandaki ilerlemeler hız kesmeden devam etmiştir.

18.02.2022 tarihinde yayınlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile birlikte köklü değişiklikler olmuştur. Bu değişiklikler ise;

  • Kazanlar ağır bakım onarım sonrası, 3. Yıl kontrollerinde basınçlı kap maksimum çalışma basıncının 1,5 katı basınç ile veya üzerindeki etiket değerindeki basınç ile hidrostatik test uygulanmalıdır. Standardında aksi belirtilmesi durumunda standarda uyulmalıdır. 1. Ve 2. Yıl kontrollerinde ise ekipman işletme basınç değerinde hidrostatik basınç testi uygulanmalıdır.
  • Yapılacak tahribatsız muayenelerin gerekçeli kararı ile beraber periyodik kontrol raporlarının ekinde verilecek, tahribatsız muayeneyi gerçekleştiren kişi TS EN ISO 9712 standardına göre seviye 2 sertifikaya sahip olmalıdır. Tahribatsız muayene yöntemi seçilirken; basınçlı kaba ilişkin periyodik kontrol standardı veya üretim standardında hidrostatik teste alternatif olarak sunulan yöntem olmalıdır.
  • Kazan periyodik kontrolünde imal edildiği yıldaki güncel standart dikkate alınır. Ekipman güncel standarda uyumlaştırılabilmesi durumunda güncel standart dikkate alınmalıdır. Eğer ekipmanın imal edildiği yıla ait bir standart yok ise yayımlanan ilk standart dikkate alınmalıdır.

Buhar Kazanı

Buhar kazanı bir buhar üretici ekipmandır. Buhar kazanları ısı kaynağı olarak doğalgaz, kömür, fueloil vb. fosil yakıtlarla çalışabilmektedir.

Buhar kazanları endüstride oldukça sık kullanılan ekipmanlardır. Alev duman borulu ve su borulu çeşitleri bulunmaktadır.

Kurulumun yapılacağı hacim, istenilen buhar miktarı gibi unsurlar ele alınarak kullanılacak buhar kazanın tipi tayin edilmektedir.

Buhar kazanları; TS EN 12952 serisi, TS EN 12953 ve TS 497 serisi standartları referans alınarak yılda en az bir kere periyodik kontrolleri gerçekleştirilmelidir.

Kızgın Su Kazanı

Kızgın su kazanları yüksek sıcaklıkta su üreten basınçlı ekipmanlardır. Kızgın su kazanı ile ilgili referans standartlar TS EN 12953-1, TS EN 12952-1, TS EN 12952-7, TS EN 12953-6, TS 2025’ dir.

Kızgın su kazanı basınç altında ısıttığı suyun buharlaşma sıcaklığının üzerine çıkarır. Basınç yüksek olduğundan su buharlaşmaz ve sıvı fazda kalır. Kızgın suyu istenilen sıcaklıkta tutmak için sistemin tamamını sürekli belirli bir basınç altında tutmak gerekir. Bu nedenle suyun üstündeki basınç bahsi geçen sıcaklıktaki doyma basıncının altına düşerse su hemen buharlaşır ve sistemde büyük basınç darbesi oluşur.

ID: 2301771147

Basınç altında tutulmaları için kapalı bir genleşme tankı kullanılır. İki farklı genleşme tankı kullanılır.

-Azot yastıklı ve suyla temaslı genleşme tankları

-Membranlı genleşme tankları

Burada genleşme tankı hem genleşmeleri alır hem de sistemin basınç altında kalmasını sağlar. Genleşme tanklarında kullanılan yastıklama gazı azottur. Azot kullanılmasının nedeni azot nötr bir gazdır.

Kızgın su kazanları; TS EN 12952 serisi, TS EN 12953 ve TS 497 serisi standartları referans alınarak yılda en az bir kere periyodik kontrolleri gerçekleştirilmelidir.

Kızgın Yağ Kazanı

Buhar kazanı sistemine benzeyen bu sistemde su yerine yağ kullanılmaktadır. Böylelikle çok daha yüksek sıcaklıklara çıkmak mümkün olmaktadır. Kızgın yağ kazanları yüksek sıcaklık gerektiren endüstrilerde örneğin; asfalt plentlerinde, alüminyum fabrikalarında, plastik üretimi fabrikalarında vb. alanlarda kullanılmaktadır.

ID: 2172656805

Kızgın yağ kazanları genellikle açık sisteme sahiptirler. Lakin açık sistemlerde olduğu gibi kızgın yağın atmosferle direk temas etmesi istenmez. Çünkü kızgın yağ oksijenle temasında yangın oluşur. Kapaı bir sistem tasarlanacağı zaman sistemde emniyet ventili olmalıdır. Bu sistem bina yüksekliğinin yeterli olmadığı, genleşme tankını yeterli yüksekliğe yerleştirilemediği durumlarda uygulanır. Emniyet ventili çıkış boruları genleşme tankına iletilir. Bu tank içinden degazör tankına aktarılır. Emniyet ventilinden yağ fazla gelmesi durumunda genleşme tankından taşan yağ soğuyarak yağ rezerv deposuna aktarılır.

Kızgın yağ kazanları; DIN 4754-1 standardı referans alınarak yılda en az bir kere periyodik kontrolleri gerçekleştirilmelidir.

Kalorifer Kazanı

Kalorifer kazanı sıcak su üretici bir ekipmandır. Genel olarak bir mahallin ısıtılması ve temiz sıcak su elde etmek için kullanılırlar.

Kalorifer kazanları açık veya kapalı sistem olarak tasarlanmaktadır. Son yıllarda en çok kullanılan kapalı tip sistemlerdir.

Kalorifer kazanları merkezi ısıtmanın uygulandığı her tür yapıda karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde kalorifer dairesinin hacminin yetersiz olması, ateşçi çalıştırma maliyetleri vb. unsurlar göz önüne alınarak kaskad sistemi adı verilen duvar tipi yoğuşmalı kombilerden oluşan sistemlerde kullanılmaktadır.

Kalorifer kazanları; TS EN 303 serisi, TS 497, TS 430, TS EN 14394+A1 ve TS EN 12828+A1 standartları referans alınarak yılda en az bir kere periyodik kontrolleri gerçekleştirilmelidir.

Kalite Güvenle Başlar!

FQC Standard müşteri hizmetleri ile iletişime geçerek süreçlerinizi hızlı ve etkin bir şekilde ilerlemesi için bir başlangıç yapın!
İletişim